Nadwrażliwość pokarmowa, czyli nieprawidłowa reakcja organizmu na spożyty pokarm, który dla osób zdrowych jest nieszkodliwy, dotyczy coraz większej liczby ludzi. Najprostszy podział nadwrażliwości pokarmowych obrazuje poniższy schemat:
Kiedy możesz podejrzewać u siebie nadwrażliwość? Sprawdź, czy występują u Ciebie objawy takie, jak:
- Częste bóle brzucha (zarówno żołądka, jak i jelit)
- Nudności, wymioty, uporczywa zgaga
- Biegunki lub zaparcia (czasami naprzemiennie jedno i drugie)
- Wzdęcia lub gazy
- Niezdiagnozowane bóle stawów
- Trądzik, szczególnie nieustępujący po zabiegach kosmetycznych i nawracający nawet po zastosowaniu leczenia dermatologicznego
- Osłabienie odporności np. częste przeziębienia i infekcje
- Zmiany skórne np. wysypka, miejscowe wysychanie skóry, uporczywe swędzenie
- Problemy z układem oddechowym np. ciężki oddech, ciągły katar
- Osłabienie i zmęczenie, nieadekwatne do wykonywanych czynności
- Stany depresyjne lub lękowe, problemy z pamięcią lub koncentracją
- Bóle głowy, migreny
- Bezsenność lub częste przebudzanie się w nocy
- Huśtawki nastrojów
- Zatrzymanie płynów np. opuchlizna wokół oczu, kostek
- Niewytłumaczalny przyrost (lub spadek) masy ciała
Co zrobić, gdy masz takie objawy (najczęściej występuje kilka równocześnie)?
Najpierw uważnie obserwuj, czy te objawy pojawiają się w jakichś konkretnych sytuacjach np. po zjedzeniu określonych pokarmów. Jeżeli tak i są one szybkie i silne, to istnieje prawdopodobieństwo alergii pokarmowej (alergia IgE-zależna). Niezwłocznie udaj się do lekarza specjalisty, który skieruje Cię na testy alergiczne, które pomogą dokładnie zdiagnozować co cię uczula i w jakim stopniu.
Często jednak jest tak, że powyższe objawy na pierwszy rzut oka nie są powiązane z żadnym pokarmem, ale pojawiają się systematycznie np. kilka razy w tygodniu. Co wtedy?
Wtedy możesz mieć doczynienia z nietolerancją pokarmową lub reakcją IgE-niezależną. W przypadku tych nadwrażliwości objawy mogą pojawić się od kilku do kilkudziesięciu godzin po zjedzeniu szkodliwych pokarmów i bardzo trudno połączyć je ze spożyciem konkretnego składnika.
Warto wtedy zastosować dietę eliminacyjną diagnostyczną (opisaną tutaj – link do posta na fp) lub zrobić testy na nietolerancje pokarmowe.
O ile do zdiagnozowania celiakii i nietolerancji laktozy istnieją dobre testy, o tyle nie ma w pełni wiarygodnych testów wskazujących inne nietolerancje pokarmowe. Wielu dietetyków poleca wykonanie testów w kierunku nadwrażliwości IgG-zależnej, wielu również nie poleca tej metody badania.
Co zatem zrobić? Ja swoim pacjentom polecam wykonanie testów na nadwrażliwość pokarmową IgG-zależną, pomimo, iż nie ma potwierdzonych badań naukowych wykazujących jej 100% skuteczność. Moja decyzja wynika z doświadczenia z gabinetu dietetycznego. Wielu moich pacjentów uskarżających się na powyższe dolegliwości, zmęczonych już ciągłymi wizytami u różnych specjalistów i brakiem konkretnej diagnozy oraz utrzymującymi się uciążliwymi objawami, po wykonaniu powyższych testów i zastosowaniu diety eliminacyjnej odnotowało znaczną poprawę samopoczucia i osłabienie (a nawet wyeliminowanie) nieprzyjemnych dolegliwości.
Zachęcam zatem do obserwacji swojego organizmu i wykonanie niezbędnych badań w celu zdiagnozowania nadwrażliwości pokarmowej, jeżeli powyższe objawy dotyczą Ciebie. Następnym krokiem jest wprowadzenie ścisłej diety eliminacyjnej lub diety rotacyjnej oraz wdrożenie leczenia farmakologicznego (w przypadku wystąpienia takiej potrzeby). Ale to już jest temat na inny wpis.
